Phyllis Rodriguez: We are here today because of the fact that we have what most people consider an unusual friendship. And it is. And yet, it feels natural to us now.
Phyllis Rodriguez : Chúng tôi ở đây hôm nay bởi vì giữa chúng tôi có một thứ tình cảm mà phần lớn mọi người cho rằng một tình bạn khác thường. Và đó thực sự là một tình bạn khác thường. Tuy nhiên, bây giờ chúng tôi cảm thấy rất tự nhiên với nó.
I first learned that my son had been in the World Trade Center on the morning of September 11th, 2001. We didn't know if he had perished yet until 36 hours later. At the time, we knew that it was political. We were afraid of what our country was going to do in the name of our son -- my husband, Orlando, and I and our family. And when I saw it -- and yet, through the shock, the terrible shock, and the terrible explosion in our lives, literally, we were not vengeful. And a couple of weeks later when Zacarias Moussaoui was indicted on six counts of conspiracy to commit terrorism, and the U.S. government called for a death penalty for him, if convicted, my husband and I spoke out in opposition to that, publicly. Through that and through human rights groups, we were brought together with several other victims' families.
Trước tiên tôi biết được rằng con trai của tôi đã có mặt tại Trung tâm Thương mại Thế giới sáng ngày 11 tháng 9 năm 2001. Chúng tôi đã không biết nó đã ra đi chưa cho đến 36 sau giờ đồng hồ sau. Lúc đấy chúng tôi biết rằng đó là chính trị. Chúng tôi sợ những gì đất nước của chúng ta sẽ làm để thay mặt cho con trai chúng tôi -- chồng tôi, Orlando, gia đình và chính tôi. Và khi tôi nhìn thấy nó -- tuy nhiên, qua cơn sốc cái cơn sốc khủng khiếp đấy và sự bùng nổ khủng khiếp trong cuộc sống của chúng tôi chúng tôi không hề có ý định trả thù. Một vài tuần sau khi Zacharias Moussaoui đã bị xử trên sáu tội danh âm mưu khủng bố và chính phủ Hoa Kỳ yêu cầu án tử hình cho anh ta, nếu bị kết tội, chồng tôi và tôi đã lên tiếng phản đối một cách công khai. Qua đó và thông qua các tổ chức nhân quyền chúng tôi được tập hợp với nhiều gia đình của các nạn nhân khác.
When I saw Aicha in the media, coming over when her son was indicted, and I thought, "What a brave woman. Someday I want to meet that woman when I'm stronger." I was still in deep grief; I knew I didn't have the strength. I knew I would find her someday, or we would find each other. Because, when people heard that my son was a victim, I got immediate sympathy. But when people learned what her son was accused of, she didn't get that sympathy. But her suffering is equal to mine.
Khi tôi thấy Aicha trên các phương tiện truyền thông cô ấy đến đây khi con trai cô được xét xử, Tôi đã nghĩ: "Cô ấy thật dũng cảm. Một ngày nào đó tôi muốn gặp cô ấy khi tôi mạnh mẽ hơn." Tôi vẫn còn trong nỗi đau buồn sâu sắc; Tôi biết lúc đấy tôi không có nghị lực. Nhưng tôi biết một ngày nào đó tôi sẽ tìm thấy cô ấy, hoặc chúng tôi sẽ tìm đến nhau. Bởi vì, khi mọi người nghe nói con trai tôi là nạn nhân Tôi nhận được sự cảm thông ngay lập tức. Nhưng khi mọi người biết được những gì con trai cô ấy bị buộc tội cô ấy không hề được cảm thông. Nhưng sự đau khổ của cô ấy cũng sâu sắc như nỗi đau của tôi.
So we met in November 2002, and Aicha will now tell you how that came about.
Và chúng tôi gặp nhau hồi tháng 11 năm 2002 Và bây giờ Aicha sẽ kể cho quí vị nghe điều đó đã xảy ra như thế nào.
(Translator) Aicha el-Wafi: Good afternoon, ladies and gentlemen. I am the mother of Zacarias Moussaoui. And I asked the Organization of Human Rights to put me in touch with the parents of the victims. So they introduced me to five families. And I saw Phyllis, and I watched her. She was the only mother in the group. The others were brothers, sisters. And I saw in her eyes that she was a mother, just like me. I suffered a lot as a mother. I was married when I was 14. I lost a child when I was 15, a second child when I was 16. So the story with Zacarias was too much really. And I still suffer, because my son is like he's buried alive. I know she really cried for her son. But she knows where he is. My son, I don't know where he is. I don't know if he's alive. I don't know if he's tortured. I don't know what happened to him.
Aicha el-Wafi: Kính thưa quý ông, quý bà, tôi là mẹ của Zacharias Moussaou. Và tôi đã hỏi Tổ chức Nhân quyền cho tôi liên lạc với cha mẹ của các nạn nhân Và thế là họ đã giới thiệu tôi với 5 gia đình. Tôi nhìn thấy Phyllis, và tôi đã quan sát cô ấy. Cô ấy là người mẹ duy nhất trong nhóm. Những người khác đều là anh trai, chị gái Và tôi đọc được trong mắt cô ấy rằng cô cũng là một người mẹ, như tôi. Là một người mẹ, tôi đã trải qua rất nhiều đau khổ. Tôi lấy chồng năm 14 tuổi Tôi đã mất một đứa con khi tôi 15 đứa thứ hai khi tôi 16 Câu chuyện của Zacharias quả thật là quá sức chịu đựng Và tôi vẫn đang đau khổ bởi vì con trai tôi như thể đang bị chôn sống. Tôi biết cô ấy khóc rất nhiều cho con trai Nhưng ít nhất cô ấy biết con mình đang ở đâu. Còn con tôi, tôi không biết nó đang ở đâu. Tôi không biết nó còn sống không. Tôi không biết nó có đang bị tra tấn không. Tôi không biết điều gì đã xảy ra với nó.
So that's why I decided to tell my story, so that my suffering is something positive for other women. For all the women, all the mothers that give life, you can give back, you can change. It's up to us women, because we are women, because we love our children. We must be hand-in-hand and do something together. It's not against women, it's for us, for us women, for our children. I talk against violence, against terrorism. I go to schools to talk to young, Muslim girls so they don't accept to be married against their will very young. So if I can save one of the young girls, and avoid that they get married and suffer as much as I did, well this is something good. This is why I'm here in front of you.
Vì vậy tôi đã quyết định kể câu chuyện của mình để cho sự đau khổ của tôi trở thành một điều tích cực cho những người phụ nữ khác. Cho tất cả những người phụ nữ, tất cả những người mẹ đã tạo ra cuộc sống, các cô có thể trả ơn, các cô có thể thay đổi. Những điều đấy đều tùy thuộc vào giới phụ nữ chúng ta bởi vì chúng ta là phụ nữ, và vì chúng ta yêu những đứa con của mình. Chúng ta phải nắm lấy tay nhau và cùng nhau làm việc gì đó. Điều này không chống lại phụ nữ, mà là vì chúng ta, cho phụ nữ, và cho các con của chúng ta. Tôi phản đối bạo lực, phản đối khủng bổ. Tôi đi đến trường học để nói chuyện với các cô gái Hồi Giáo trẻ để chúng nó không chấp nhận bị ép buộc kết hôn khi chúng nó còn quá nhỏ. Nếu tôi có thể cứu được một cô bé để nó tránh được việc kết hôn và sự đau khổ như tôi đã trải qua, thì đó là một điều tốt. Đó chính là lý do để tôi đứng đây nói chuyện với quý vị.
PR: I would like to say that I have learned so much from Aicha, starting with that day we had our very first meeting with other family members -- which was a very private meeting with security, because it was November 2002, and, frankly, we were afraid of the super-patriotism of that time in the country -- those of us family members. But we were all so nervous. "Why does she want to meet us?" And then she was nervous. "Why did we want to meet her?" What did we want from each other? Before we knew each others' names, or anything, we had embraced and wept. Then we sat in a circle with support, with help, from people experienced in this kind of reconciliation. And Aicha started, and she said, "I don't know if my son is guilty or innocent, but I want to tell you how sorry I am for what happened to your families. I know what it is to suffer, and I feel that if there is a crime, a person should be tried fairly and punished." But she reached out to us in that way, and it was, I'd like to say, it was an ice-breaker. And what happened then is we all told our stories, and we all connected as human beings. By the end of the afternoon -- it was about three hours after lunch -- we'd felt as if we'd known each other forever.
PR: Tôi xin được nói rằng tôi đã học được rất nhiều từ Aicha, ngay từ lần gặp gỡ đầu tiên cùng với những gia đình khác -- đó là một cuộc họp rất riêng tư với sự quản lý an ninh, vì lúc đấy là tháng 11 năm 2002 và, thẳng thắn mà nói, chúng tôi - những thành viên gia đình nạn nhân - cảm thấy sợ tinh thần "siêu yêu nước" ở thời điểm đó -- Chúng tôi cũng hồi hộp. "Tại sao bà ta lại muốn gặp chúng ta?" Và cô ấy cũng lo lắng. "Tại sao chúng tôi lại muốn gặp cô ta?" Chúng ta muốn gì từ nhau? Trước khi chúng tôi biết tên hay bất kì điều gì về nhau, chúng tôi đã ôm chầm lấy nhau và bật khóc. Rồi chúng tôi ngồi quanh một vòng tròn với sự hỗ trợ, với sự giúp đỡ, từ những người có kinh nghiệm trong quá trình hòa giải. Và Aicha bắt đầu cô ấy nói, Tôi không biết rằng con trai tôi có tội hay vô tội, nhưng tôi muốn các bạn biết là tôi thành thực xin lỗi cho những gì đã xảy ra cho gia đình các bạn. Tôi biết đau khổ là thế nào và tôi cảm thấy rằng, nếu một người gây ra tội ác, anh ta cần được xét xử công bằng và phải chịu tội." Nhưng cô đã tìm đến chúng tôi theo cách đó. Phải nói là, cô ấy đã làm mọi người thấy thoải mái hơn Và sau đấy, chúng tôi đều kể câu chuyện của mình và tất cả chúng tôi kết nối với nhau như những con người. Đến cuối buổi chiều ấy -- khoảng 3 tiếng sau bữa trưa -- chúng tôi cảm thấy như thể là chúng tôi đã biết nhau từ lâu lắm rồi.
Now what I learned from her, is a woman, not only who could be so generous under these present circumstances and what it was then, and what was being done to her son, but the life she's had. I never had met someone with such a hard life, from such a totally different culture and environment from my own. And I feel that we have a special connection, which I value very much. And I think it's all about being afraid of the other, but making that step and then realizing, "Hey, this wasn't so hard. Who else can I meet that I don't know, or that I'm so different from?"
Và tôi thấy ở cô ấy, một phụ nữ rất mực khoan dung không chỉ trong hoàn cảnh hiện thời mà cả trước đấy, không chỉ qua những gì con trai cô ấy phải trải qua mà cả cuộc đời mà cô ấy đã sống. Tôi chưa từng gặp ai có một cuộc sống khắc nghiệt như vậy, từ một nền văn hóa và môi trường hoàn toàn khác lạ với tôi. Và tôi cảm thấy cái mà chúng tôi có là sự liên kết đặc biệt, mà tôi rất trân trọng. Và tôi nghĩ là tất cả đều bắt nguồn từ sự sợ hãi giữa chúng ta, nhưng khi ta làm được bước đầu để rồi nhìn lại và nhận thấy rằng: "Ô, cũng đâu có khó lắm đâu Còn ai nữa mà tôi có thể gặp mà tôi chưa biết mà có thể khác biệt với tôi đến thế chứ?"
So, Aicha, do you have a couple of words for conclusion? Because our time is up.
Vì vậy, Aicha, cô có muốn nói gì để kết luận cho hôm nay không? Bởi vì chúng ta hết thời gian rồi.
(Laughter)
Cười.
(Translator) AW: I wanted to say that we have to try to know other people, the other. You have to be generous, and your hearts must be generous, your mind must be generous. You must be tolerant. You have to fight against violence. And I hope that someday we'll all live together in peace and respecting each other. This is what I wanted to say.
AW: Tôi chỉ muốn nói rằng chúng ta phải cố gắng để hiểu lẫn nhau Chúng ta phải khoan dung, phải có một trái tim khoan dung, một tinh thần khoan dung. Chúng ta cần phải kiên trì, phải chiến đấu chống lại bạo lực. Và tôi hy vọng là một ngày nào đó chúng ta sẽ sống cùng nhau trong hòa bình và trong sự kính trọng lẫn nhau Và đấy là tất cả những gì tôi muốn nói.
(Applause)
Vỗ tay.