Nicolas Steno is rarely heard of outside Intro to Geology, but anyone hoping to understand life on Earth should see how Steno expanded and connected those very concepts: Earth, life, and understanding. Born Niels Stensen in 1638 Denmark, son of a goldsmith, he was a sickly kid whose school chums died of plague. He survived to cut up corpses as an anatomist, studying organs shared across species. He found a duct in animal skulls that sends saliva to the mouth. He refuted Descartes' idea that only humans had a pineal gland, proving it wasn't the seat of the soul, arguably, the debut of neuroscience. Most remarkable for the time was his method. Steno never let ancient texts, Aristotelian metaphysics, or Cartesian deductions overrule empirical, experimental evidence. His vision, uncluttered by speculation or rationalization, went deep. Steno had seen how gallstones form in wet organs by accretion. They obeyed molding principles he knew from the goldsmith trade, rules useful across disciplines for understanding solids by their structural relationships. Later, the Grand Duke of Tuscany had him dissect a shark. Its teeth resembled tongue stones, odd rocks seen inside other rocks in Malta and the mountains near Florence. Pliny the Elder, old Roman naturalist, said these fell from the sky. In the Dark Ages, folks said they were snake tongues, petrified by Saint Paul. Steno saw that tongue stones were shark teeth and vice versa, with the same signs of structural growth. Figuring similar things are made in similar ways, he argued the ancient teeth came from ancient sharks in waters that formed rock around the teeth and became mountains. Rock layers were once layers of watery sediment, which would lay out horizontally, one atop another, oldest up to newest. If layers were deformed, tilted, cut by a fault or a canyon, that change came after the layer formed. Sounds simple today; back then, revolutionary. He'd invented stratigraphy and laid geology's ground work. By finding one origin for shark teeth from two eras by stating natural laws ruling the present also ruled the past, Steno planted seeds for uniformitarianism, the idea that the past was shaped by processes observable today. In the 18th and 19th centuries, English uniformitarian geologists, James Hutton and Charles Lyell, studied current, very slow rates of erosion and sedimentation and realized the Earth had to be way older than the biblical guestimate, 6000 years. Out of their work came the rock cycle, which combined with plate tectonics in the mid-twentieth century to give us the great molten-crusting, quaking, all-encircling theory of the Earth, from a gallstone to a 4.5 billion-year-old planet. Now think bigger, take it to biology. Say you see shark teeth in one layer and a fossil of an organism you've never seen under that. The deeper fossil's older, yes? You now have evidence of the origin and extinction of species over time. Get uniformitarian. Maybe a process still active today caused changes not just in rocks but in life. It might also explain similarities and differences between species found by anatomists like Steno. It's a lot to ponder, but Charles Darwin had the time on a long trip to the Galapagos, reading a copy of his friend Charles Lyell's "Principles of Geology," which Steno sort of founded. Sometimes giants stand on the shoulders of curious little people. Nicolas Steno helped evolve evolution, broke ground for geology, and showed how unbiased, empirical observation can cut across intellectual borders to deepen our perspective. His finest accomplishment, though, may be his maxim, casting the search for truth beyond our senses and our current understanding as the pursuit of the beauty of the as yet unknown. Beautiful is what we see, more beautiful is what we know, most beautiful, by far, is what we don't.
За име Николас Стено је ретко ко чуо изван увода у геологију, али свако ко жели да разуме живот на Земљи треба погледати како Стено допуњује и спаја баш те појмове: Земљу, живот и разумевање. Рођен као Нилс Стенсен 1638. у Данској, син златара, био је болешљиво дете чији су школски другови преминули од куге. Преживео је да би потом сецирао лешеве као анатом, изучавајући органе разних врста. Открио је канал у животињској лобањи којим пљувачка долази до уста. Он је одбацио Декартову идеју да само људи имају пинеалну жлезду, чиме je доказao да то није седиште душе, што је, вероватно, почетак неуронаукa. Наизванреднији у том периоду је био његов метод. Стено није запоставио древне текстове, Аристотелову метафизику, или картезијанско закључивање употребом емпиријских, експерименталних доказа. Његова визија, неоптерећена спекулацијама или рационализациjама, је била много шира. Стено је посматрао како се камен у жучи, формиран у влажном органу, повећава. Настаје на принципу нагомилавања које је знао из златарства, правила корисних у разним дисциплинама за разумевање чврстих честица на основу њихових структурних веза. Касније, велики војвода Тоскане му је поверио да сецира ајкулу. Зуби су га подсетили на троугаоне комаде, чудне фрагменте у оквиру стена у Малти и на планинама близу Фиренце. Плиније Старији, стари римски природњак, рекао је да су пали са неба. У мрачно доба, народ је сматрао да су то змијски језици које је окаменио Свети Павле. Стено је увидео да су ти остаци заправо зуби ајкуле и обрнуто, са истим назнакама о структурном развоју. Схвативши да сличне ствари настају на сличан начин, веровао је да древни зуби припадају древним ајкулама у водама где су се формирале стене око зуба и постале планине. Слојеви стена су били водене наслаге које су се таложиле хоризонтално, једне на друге, од најстаријих до најмлађих. Ако се слојеви деформишу, искриве, усеку раседом или кањоном, те промене би уследиле након формирања слојева. Данас, то звучи једноставно; тада, револуционарно. Он је изумео стратиграфију и тиме поставио темеље геологије. Тиме што је открио заједничко порекло зуба ајкула из два периода наводећи да су правила природе која важе данас такође важила у прошлости, Стено је посадио клицу актуализма, идејe да су прошлост обликовали процеси који се могу видети и у садашњости. У 18. и 19. веку, енглески геолози актуализма, Џејмс Хатон и Чарлс Лајел, опажали су тренутне, веома споре процесе ерозије и седиментације и закључили да је Земља много старија од библијског прапочетка, пре 6000 година. Из њиховог рада је произашао циклус стенa, који нам је средином 20. века заједно са тектоником плоча пружио велику растопљену и очврслу, трусну, свеобухватну теорију настанка Земље, од жучног камена до планете старе 4,5 милијарди година. Сад мислите свеобухватније, пренесимо то на биологију. Рецимо да видите зубе ајкуле у једном слоју и испод тога фосил организма који није виђен до тад. Дубљи фосили су старији, зар не? Сада имате доказе настанка и изумирања врста током времена. Узмимо у обзир актуализам. Можда је неки процес који и даље траје узроковао промене не само у стенама, него и у животу. То такође може објаснити сличности и разлике између врста које су открили анатоми попут Стеноа. То је много чињеница за разматрање, али Чарлс Дарвин је имао времена на дугом путовању до Галапагоса, читајући копију књиге свог пријатеља Чарлса Лајела „Принципи геологије“ коју је Стено на неки начин инспирисао. Некада се најбоља открића надовезују на рад знатижељних малих људи. Николас Стено је помогао развитак еволуције, поставио темеље геологије, и показао како објективно, емпиријско осматрање може превазићи границе интелекта и продубити наше видокруге. Његово највеће остварење, је ипак, а можда и његово опште начело, трагање за истином изван наших чула и тренутног разумевања у потрази за лепотом до сада непознатог. Лепо је оно што видимо, лепше је оно што знамо, а најлепше је, убедљиво, оно што не знамо.