There's this fact that I love that I read somewhere once, that one of the things that's contributed to homo sapiens' success as a species is our lack of body hair -- that our hairlessness, our nakedness combined with our invention of clothing, gives us the ability to modulate our body temperature and thus be able to survive in any climate we choose. And now we've evolved to the point where we can't survive without clothing. And it's more than just utility, now it's a communication. Everything that we choose to put on is a narrative, a story about where we've been, what we're doing, who we want to be.
Jednom sam negdje pročitao jednu činjenicu koju volim, a to je da je jedna od stvari koja je pridonijela uspjehu homo sapiensa kao vrsti naš manjak dlaka -- naša ćelavost, naša golotinja u kombinaciji s našim izumom odjeće, daje nam mogućnost da podesimo svoju tjelesnu temperaturu i tako preživimo u bilo kojoj klimi. A sada smo evoluirali dotle da ne možemo preživjeti bez odjeće. I to je više od obične koristi. Sada je to komunikacija. Sve što odlučimo staviti na sebe je narativ, priča o tome gdje smo bili, što radimo i tko želimo biti.
I was a lonely kid. I didn't have an easy time finding friends to play with, and I ended up making a lot of my own play. I made a lot of my own toys. It began with ice cream. There was a Baskin-Robbins in my hometown, and they served ice cream from behind the counter in these giant, five-gallon, cardboard tubs. And someone told me -- I was eight years old -- someone told me that when they were done with those tubs, they washed them out and kept them in the back, and if you asked they would give you one. It took me a couple of weeks to work up the courage, but I did, and they did. They gave me one -- I went home with this beautiful cardboard tub. I was trying to figure out what I could do with this exotic material -- metal ring, top and bottom. I started turning it over in my head, and I realized, "Wait a minute -- my head actually fits inside this thing."
Bio sam usamljeno dijete. Nije mi bilo jednostavno naći prijatelje za igru, pa sam na kraju stvarao vlastite igre. Napravio sam mnoge svoje igračke. Počelo je sa sladoledom. U mome rodnome gradu bio je Baskin-Robbins i za pultom su posluživali sladoled u tim ogromnim, 18-litarskim kartonskim posudama. Netko mi je rekao kad sam imao osam godina da kad su gotovi s tim posudama, oni ih isperu i drže iza, i da ti daju jednu ako ih pitaš. Trebalo mi je nekoliko tjedana da skupim hrabrost, no jesam i učinili su to. Dali su mi je -- otišao sam kući s tom predivnom kartonskom posudom. Pokušavao sam dokučiti što bih mogao s tim egzotičnim materijalom -- metalni prsten na vrhu i dnu. Vrtio sam je u svojoj glavi i shvatio, "Čekaj malo -- moja glava zapravo stane u ovo."
(Laughter)
(Smijeh)
Yeah, I cut a hole out, I put some acetate in there and I made myself a space helmet.
Da, izrezao sam otvor, stavio malo acetata i napravio sebi svemirsku kacigu.
(Laughter)
(Smijeh)
I needed a place to wear the space helmet, so I found a refrigerator box a couple blocks from home. I pushed it home, and in my parents' guest room closet, I turned it into a spaceship. I started with a control panel out of cardboard. I cut a hole for a radar screen and put a flashlight underneath it to light it. I put a view screen up, which I offset off the back wall -- and this is where I thought I was being really clever -- without permission, I painted the back wall of the closet black and put a star field, which I lit up with some Christmas lights I found in the attic, and I went on some space missions.
Trebao mi je prostor gdje bih nosio tu svemirsku kacigu, pa sam nekoliko ulica dalje od kuće našao kutiju za hladnjak. Odgurao sam je kući i stavio u ormar gostinjske sobe mojih roditelja. Pretvorio sam to u svemirsku letjelicu. Počeo sam s kontrolnom pločom od kartona. Izrezao sam rupu za radarski ekran i ispod stavio svjetiljku. Podigao sam ekran za vidik koji sam naslonio na stražnji zid -- i tu sam mislio da sam jako pametan -- bez dopuštenja sam stražnju stranu ormara ofarbao u crno i stavio zvjezdano polje koje sam osvijetlio božićnim lampicama koje sam našao na tavanu i tako sam išao u svemirske misije.
A couple years later, the movie "Jaws" came out. I was way too young to see it, but I was caught up in "Jaws" fever, like everyone else in America at the time. There was a store in my town that had a "Jaws" costume in their window, and my mom must have overheard me talking to someone about how awesome I thought this costume was, because a couple days before Halloween, she blew my freaking mind by giving me this "Jaws" costume.
Nekoliko godina kasnije izašao je film "Ralje". Bio sam premlad da ga gledam, ali uhvatila me ta manija kao i sve ostale tada u Americi. U gradu je tada bila trgovina koja je u izlogu imala kostim "Ralje" i mama me sigurno čula kako nekome govorim kako je odličan taj kostim, jer nekoliko dana prije Noći vještica iznenadila me kad mi je poklonila taj kostim.
Now, I recognize it's a bit of a trope for people of a certain age to complain that kids these days have no idea how good they have it, but let me just show you a random sampling of entry-level kids' costumes you can buy online right now ... ... and this is the "Jaws" costume my mom bought for me.
Znam da je klišej da se ljudi određenih godina žale kako današnja djeca pojma nemaju kako im je dobro, ali samo da vam pokažem nasumične primjere dječjih kostima koje trenutno možete kupiti online... ... a ovo je kostim koji je moja mama meni kupila.
(Laughter)
(Smijeh)
This is a paper-thin shark face and a vinyl bib with the poster of "Jaws" on it.
Lice morskoga psa tanko kao papir i vinilni bavarin sa slikom "Ralja".
(Laughter)
(Smijeh)
And I loved it.
I obožavao sam ga.
A couple years later, my dad took me to a film called "Excalibur." I actually got him to take me to it twice, which is no small thing, because it is a hard, R-rated film. But it wasn't the blood and guts or the boobs that made me want to go see it again. They helped --
Nekoliko godina kasnije, tata me odveo da gledamo "Ekskalibur". Natjerao sam ga da me dvaput odvede, što nije mala stvar, jer film nije za mlađe od 18. Ali nisu me krv, iznutrice i cicke vukli da ga ponovno gledam. Pomogli su pri tome --
(Laughter)
(Smijeh)
It was the armor. The armor in "Excalibur" was intoxicatingly beautiful to me. These were literally knights in shining, mirror-polished armor. And moreover, the knights in "Excalibur" wear their armor everywhere. All the time -- they wear it at dinner, they wear it to bed.
Bilo je to zbog oklopa. Zaštitni oklop u "Ekskaliburu" meni je bio neodoljivo lijep. To su doslovno bili vitezovi u sjajnim, zrcalno ispoliranim oklopima. Štoviše, vitezovi u "Ekskaliburu" svuda nose svoje oklope. Stalno -- nose ih za večerom, u krevetu.
(Laughter)
(Smijeh)
I was like, "Are they reading my mind? I want to wear armor all the time!"
Pomislio sam, "Zar mi čitaju misli? I ja želim stalno nositi zaštitni oklop!"
(Laughter)
(Smijeh)
So I went back to my favorite material, the gateway drug for making, corrugated cardboard, and I made myself a suit of armor, replete with the neck shields and a white horse. Now that I've oversold it, here's a picture of the armor that I made.
Tako sam se vratio svome najdražem materijalu, slamka spasa kod rukotvorina rebrasti karton, i napravio sam sebi oklopno odijelo, upotpunjeno štitovima za vrat i bijelim konjem. Sad kad sam ga previše nahvalio evo slika oklopa koji sam napravio.
(Laughter)
(Smijeh)
(Applause)
(Aplauz)
Now, this is only the first suit of armor I made inspired by "Excalibur." A couple of years later, I convinced my dad to embark on making me a proper suit of armor. Over about a month, he graduated me from cardboard to roofing aluminum called flashing and still, one of my all-time favorite attachment materials, POP rivets. We carefully, over that month, constructed an articulated suit of aluminum armor with compound curves. We drilled holes in the helmet so that I could breathe, and I finished just in time for Halloween and wore it to school. Now, this is the one thing in this talk that I don't have a slide to show you, because no photo exists of this armor. I did wear it to school, there was a yearbook photographer patrolling the halls, but he never found me, for reasons that are about to become clear.
Ovo je samo prvi oklop koji sam napravio inspiriran "Ekskaliburom". Nekoliko godina kasnije uvjerio sam tatu da se upusti u pravljenje pravog oklopnog odijela. U roku mjesec dana napredovao sam od kartonskog do pokrovnog aluminija tj. vodonepropusnog i još uvijek jednog od mojih najdražih materijala za vezanje, pop zakovicama. Pažljivo smo, tijekom tog mjeseca, konstruirali odijelo od aluminijskog oklopa sa sastavljenim oblinama. Probušili smo rupe u kacigi da bih mogao disati i završili taman pred Noć vještica, pa sam ga nosio u školu. E sad, ovo je jedino u ovom govoru za što nemam slajd da vam pokažem jer ne postoji slika ovog oklopa. Da, nosio sam ga u školu, fotograf za godišnjak je patrolirao hodnicima, ali nikad me nije našao, iz razloga koji će sad postati jasni.
There were things I didn't anticipate about wearing a complete suit of aluminum armor to school. In third period math, I was standing in the back of class, and I'm standing in the back of class because the armor did not allow me to sit down.
Postoji nešto na što nisam računao, što se tiče nošenja kompletnog odijela od aluminija u školu. Na trećem satu matematike stajao sam u dnu učionice a stajao sam tamo jer mi oklop nije dopuštao da sjednem.
(Laughter)
(Smijeh)
This is the first thing I didn't anticipate. And then my teacher looks at me sort of concerned about halfway through the class and says, "Are you feeling OK?" I'm thinking, "Are you kidding? Am I feeling OK? I'm wearing a suit of armor! I am having the time of my --" And I'm just about to tell her how great I feel, when the classroom starts to list to the left and disappear down this long tunnel, and then I woke up in the nurse's office. I had passed out from heat exhaustion, wearing the armor. And when I woke up, I wasn't embarrassed about having passed out in front of my class, I was wondering, "Who took my armor? Where's my armor?"
Ovo je prvo što nisam očekivao. Onda me učiteljica usred sata pogleda zabrinuto i upita, "jesi li dobro?" A ja se mislim "Šališ se? Jesam li dobro? Nosim oklopno odijelo! Ne može mi biti bo--" I tek što sam joj htio reći kako se odlično osjećam, kad se učionica počela naginjati u lijevo i nestajati niz dugački tunel, i onda sam se probudio u ambulanti. Onesvjestio sam se od vrućine, zbog nošenja odijela. A kad sam se probudio, nije me bilo sram zbog padanja u nesvijest pred svojim razredom, pitao sam se "Tko mi je uzeo oklop? Gdje je moj oklop?"
OK, fast-forward a whole bunch of years, some colleagues and I get hired to make a show for Discovery Channel, called "MythBusters." And over 14 years, I learn on the job how to build experimental methodologies and how to tell stories about them for television. I also learn early on that costuming can play a key role in this storytelling.
Dobro, premotajmo unaprijed puno godina, neki kolege i ja dobili smo posao napraviti show za Discovery Channel, koji bi se zvao "Razbijači mitova". I tijekom 14 godina na poslu sam naučio kako izraditi eksperimentalne metodologije i kako ispričati priče o njima za televiziju. Također sam rano naučio da kostimiranje može imati važnu ulogu u tom pripovijedanju.
I use costumes to add humor, comedy, color and narrative clarity to the stories we're telling. And then we do an episode called "Dumpster Diving," and I learn a little bit more about the deeper implications of what costuming means to me. In the episode "Dumpster Diving," the question we were trying to answer is: Is jumping into a dumpster as safe as the movies would lead you to believe?
Koristim kostime da dodam humor, komičnost, boju i narativnu jasnoću pričama koje pričamo. A kad smo radili na epizodi koja se zvala "Ronjenje po kontejnerima," naučio sam još malo o dubljem smislu onoga što za mene znači kostimiranje. U epizodi "Ronjenje po kontejnerima," pitanje koje smo pokušavali odgovoriti je Je li skakanje u kontejner tako sigurno kao što nam se prikazuje u filmovima?
(Laughter)
(Smijeh)
The episode was going to have two distinct parts to it. One was where we get trained to jump off buildings by a stuntman into an air bag. And the second was the graduation to the experiment: we'd fill a dumpster full of material and we'd jump into it. I wanted to visually separate these two elements, and I thought, "Well, for the first part we're training, so we should wear sweatsuits -- Oh! Let's put 'Stunt Trainee' on the back of the sweatsuits. That's for the training." But for the second part, I wanted something really visually striking -- "I know! I'll dress as Neo from 'The Matrix.'"
Epizoda je trebala imati dva različita dijela. Jedan u kojem nas kaskader uči kako skakati sa zgrada u zračni jastuk. A drugi dio je prelazak na eksperiment: Napunili bismo kontejner materijalom i skakali u njega. Htio sam vizualno odvojiti ta dva elementa, pa sam pomislio, "Pa, u prvom dijelu treniramo, pa bismo trebali nositi trenerke -- Stavimo natpis 'Kaskader na obuci' na leđa gornjeg dijela. To je za treniranje." Ali u drugom dijelu, htio sam nešto baš vizualno upečatljivo -- "Znam! Obući ću se kao Neo iz Matrixa."
(Laughter)
(Smijeh)
So I went to Haight Street. I bought some beautiful knee-high, buckle boots. I found a long, flowing coat on eBay. I got sunglasses, which I had to wear contact lenses in order to wear. The day of the experiment shoot comes up, and I step out of my car in this costume, and my crew takes a look at me ... and start suppressing their church giggles. They're like, "(Laugh sound)." And I feel two distinct things at this moment. I feel total embarrassment over the fact that it's so nakedly clear to my crew that I'm completely into wearing this costume.
Otišao sam u ulicu Haight. Kupio sam divne čizme do koljena s kopčama Našao sam dugi, lepršavi kaput na eBay-u. Nabavio sam naočale uz koje sam morao nositi leće. Na dan snimanja izašao sam iz auta u ovom kostimu, a ekipa me pogledala ... i počela se suzdržavati od smijeha. Ovako su se smijali, "(Zvuk smijeha)" A ja osjećam dvije različite stvari toga trenutka. Osjećam totalni sram zbog činjenice da je mojoj ekipi tako očito da sam totalno zapeo za nošenje tog kostima.
(Laughter)
(Smijeh)
But the producer in my mind reminds myself that in the high-speed shot in slow-mo, that flowing coat is going to look beautiful behind me.
No, producent u mojoj glavi me podsjeća da će u ubrzanoj snimci koja se snima usporeno taj lepršavi kaput izgledati prekrasno iza mene.
(Laughter)
(Smijeh)
Five years into the "MythBusters" run, we got invited to appear at San Diego Comic-Con. I'd known about Comic-Con for years and never had time to go. This was the big leagues -- this was costuming mecca. People fly in from all over the world to show their amazing creations on the floor in San Diego. And I wanted to participate. I decided that I would put together an elaborate costume that covered me completely, and I would walk the floor of San Diego Comic-Con anonymously. The costume I chose? Hellboy. That's not my costume, that's actually Hellboy.
Nakon pet godina prikazivanja "Razbijača mitova" pozvani smo na Comic-Con u San Diegu. Znao sam godinama za Comic-Con ali nikad nisam imao vremena ići. To je bila velika liga -- to je meka za kostimiranje. Ljudi dođu sa svih krajeva svijeta pokazati svoje nevjerojatne kreacije u San Diegu. I želio sam sudjelovati. Odlučio sam da ću sačiniti složen kostim koji će me kompletno pokrivati i šetat ću anonimno Comic-Conom u San Diegu. Koji sam kostim odabrao? Hellboy. To nije moj kostim, to je zapravo Hellboy.
(Laughter)
(Smijeh)
But I spent months assembling the most screen-accurate Hellboy costume I could, from the boots to the belt to the pants to the right hand of doom. I found a guy who made a prosthetic Hellboy head and chest and I put them on. I even had contact lenses made in my prescription. I wore it onto the floor at Comic-Con and I can't even tell you how balls hot it was in that costume.
Ali proveo sam mjesece sastavljajući najvjerniji Hellboy kostim koji sam mogao, od čizama do pojasa do hlača do desne ruke prokletstva. Našao sam tipa koji je izradio prostetičku Hellboy glavu i prsa i stavio ih na sebe. Čak sam imao i kontaktne leće na recept. Nosio sam ga na Comic-Conu i ne mogu vam ni opisati kako pakleno vruće je bilo u tom kostimu.
(Laughter)
(Smijeh)
Sweating! I should've remembered this. I'm sweating buckets and the contact lenses hurt my eyes, and none of it matters because I'm totally in love.
Znoj! Trebao sam se toga sjetiti. Znojim se kao prase i žuljaju me kontaktne leće, ali ništa od toga nije bitno, jer sam totalno zaljubljen.
(Laughter)
(Smijeh)
Not just with the process of putting on this costume and walking the floor, but also with the community of other costumers. It's not called costuming at Cons, it's called "cosplay." Now ostensibly, cosplay means people who dress up as their favorite characters from film and television and especially anime, but it is so much more than that. These aren't just people who find a costume and put it on -- they mash them up. They bend them to their will. They change them to be the characters they want to be in those productions. They're super clever and genius. They let their freak flag fly and it's beautiful.
Ne samo u proces oblačenja kostima i šetnjom onuda, već i u zajednicu drugih prerušivača. Ne zove se to kostimiranje na Con-ovima, već "cosplay". Cosplay navodno znači ljudi koji se prerušavaju u svoje omiljene likove iz filma i s televizije, a posebice iz animea, ali to je puno više od toga. Nisu to samo ljudi koji nađu kostim i stave ga na sebe -- oni stvore svoje kombinacije. Kreiraju ih prema vlastitoj volji. Mijenjaju ih u likove koji oni žele biti u tim produkcijama. Nevjerojato su pametni i originalni. Daju oduška svojoj čudačkoj strani i to je predivno.
(Laughter)
(Smijeh)
But more than that, they rehearse their costumes. At Comic-Con or any other Con, you don't just take pictures of people walking around. You go up and say, "Hey, I like your costume, can I take your picture?" And then you give them time to get into their pose. They've worked hard on their pose to make their costume look great for your camera. And it's so beautiful to watch. And I take this to heart. At subsequent Cons, I learn Heath Ledger's shambling walk as the Joker from "The Dark Knight." I learn how to be a scary Ringwraith from "Lord of the Rings," and I actually frighten some children. I learned that "hrr hrr hrr" -- that head laugh that Chewbacca does.
No, bitnije, imaju probe za kostime. Na Comic-Conu ili sličnom skupu nećete samo uslikati ljude u prolazu Prići ćete im i reći "Ej, sviđa mi se tvoj kostim, smijem li te uslikati?" Zatim im date vremena da se namjeste. Naporno su radili na svojim pozama kako bi im kostim izgledao savršeno za vaš fotoaparat. I to je tako divno gledati. Dirne me to u srce. Na sljedećim Con-ovima naučio sam nezgrapan hod Heatha Ledgera kao Jokera u "Princu Tame." Naučio sam kako biti strašni Ringwraith iz "Gospodara prstenova" i zapravo uplašiti djecu. Naučio sam onaj "hrr hrr hrr" -- onaj smijeh koji Chewbacca izvodi iz glave.
And then I dressed up as No-Face from "Spirited Away." If you don't know about "Spirited Away" and its director, Hayao Miyazaki, first of all, you're welcome.
Potom sam se obukao kao No-Face iz "Pustolovine male Chihiro." Ako ne znate za taj film i njegovog redatelja, Hayao Miyazakija, kao prvo - nema na čemu.
(Laughter)
(Smijeh)
This is a masterpiece, and one of my all-time favorite films. It's about a young girl named Chihiro who gets lost in the spirit world in an abandoned Japanese theme park. And she finds her way back out again with the help of a couple of friends she makes -- a captured dragon named Haku and a lonely demon named No-Face. No-Face is lonely and he wants to make friends, and he thinks the way to do it is by luring them to him and producing gold in his hand. But this doesn't go very well, and so he ends up going on kind of a rampage until Chihiro saves him, rescues him.
To je remek djelo i jedan od mojih najdražih filmova ikad. Radi se o djevojčici zvanoj Chihiro koja se izgubi u svijetu duhova u napuštenom japanskom tematskom parku. Nađe svoj put iz njega uz pomoć nekoliko prijatelja koje stekne -- zarobljenog zmaja zvanog Haku i usamljenog demona zvanog No-Face. No-Face je usamljen i želi steći prijatelje, a misli da to može učiniti tako da ih namami k sebi i stvara zlato u svojoj ruci. Međutim, ovo ne pođe kako treba, pa počne divljati dok ga Chihiro ne spasi, oslobodi ga.
So I put together a No-Face costume, and I wore it on the floor at Comic-Con. And I very carefully practiced No-Face's gestures. I resolved I would not speak in this costume at all. When people asked to take my picture, I would nod and I would shyly stand next to them. They would take the picture and then I would secret out from behind my robe a chocolate gold coin. And at the end of the photo process, I'd make it appear for them. Ah, ah ah! -- like that.
Tako sam sastavio kostim No-Face i nosio ga na Comic-Conu. Vrlo pažljivo sam vježbao geste No-Facea. Odlučio sam da u ovome kostimu neću uopće pričati. Kad su me ljudi molili za sliku, kimnuo bih i sramežljivo stao kraj njih. Uslikali bi me, a ja bih potom izvukao iz svog ogrtača zlatni čokoladni novčić. Na kraju tog procesa fotografiranja učinio bih da se stvori pred njima. Ah, ah ah! -- tako.
And people were freaking out. "Holy crap! Gold from No-Face! Oh my god, this is so cool!" And I'm feeling and I'm walking the floor and it's fantastic. And about 15 minutes in something happens. Somebody grabs my hand, and they put a coin back into it. And I think maybe they're giving me a coin as a return gift, but no, this is one of the coins that I'd given away. I don't know why. And I keep on going, I take some more pictures. And then it happens again. Understand, I can't see anything inside this costume. I can see through the mouth -- I can see people's shoes. I can hear what they're saying and I can see their feet. But the third time someone gives me back a coin, I want to know what's going on. So I sort of tilt my head back to get a better view, and what I see is someone walking away from me going like this. And then it hits me: it's bad luck to take gold from No-Face. In the film "Spirited Away," bad luck befalls those who take gold from No-Face.
I ljudi bi poludjeli. "Čovječe! Zlato od No-Facea! O moj bože, ovo je tako kul!" I šetam onuda i osjećam se fantastično. Oko 15 minuta nakon toga nešto se dogodi. Netko me zgrabi za šaku i stavi novčić nazad u nju. Mislim se, možda mi daju novčić kao znak zahvale, ali ne, ovo je jedan od novčića koje sam ja dao. Ne znam zašto. Nastavim i još malo slikam. Zatim se ponovi isto. Morate razumjeti da ništa ne vidim ispod tog kostima. Mogu vidjeti kroz usta -- vidim ljudima cipele. Čujem ih što govore i vidim im noge, ali kad mi je po treći put netko uručio novčić htio sam znati što se događa. Tako sam nagnuo glavu da bolje vidim, a vidim da netko odlazi od mene ovako. I zatim se sjetim: nesreća je uzeti zlato od No-Facea. U filmu "Pustolovine male Chihiro," nesreća pogodi one koji uzmu zlato od No-Facea.
This isn't a performer-audience relationship; this is cosplay. We are, all of us on that floor, injecting ourselves into a narrative that meant something to us. And we're making it our own. We're connecting with something important inside of us. And the costumes are how we reveal ourselves to each other.
Ovo nije veza između izvođača i publike; ovo je cosplay. Mi, svi na tom podiju, postajemo dio priče koja nam nešto znači. I prilagođavamo je sebi. Povezujemo se s nečim važnim u sebi. Kostimi su način na koji se jedni drugima otkrivamo
Thank you.
Hvala.
(Applause)
(Pljesak)